Šta je i kako se radi kateterizacija srca?
Kateterizacija srca jedan je od najčešće primenjivanih medicinskih postupaka koja se obavlja u dijagnostičke svrhe, kao i pri lečenju bolesti srca. Ovaj medicinski postupak podrazumeva plasiranje tankog i fleksibilnog cevastog instrumenta, koji se naziva kateter, preko arterija u preponama ili ruci, kroz krvni sistem direktno sve do srca.
Kateterizacija srca sprovodi se u sitiacijama kada je potrebno proceniti stanje malih arterija koje ishranjuju srce – koronarnih arterija,odnosno merenja pritisaka unutar komore srca. Pomoću katetera mogu se i uzimati uzorci krvi i ubacivati kontrasna sredstva u cilju dobijanja boljeg rendgenskog prikaza malih krvnih sudova srca, ovakav tip dijagnostike popularno se naziva – koronarografija.
U terapijske svrhe, kataterizacijom se vrši postupak angioplastike, odnosno tretman proširivanja koronarnih arterija ili postavljanje stenta, metalnog uređaja koji obezbeđuje dovod krvi u krvnim sudovma srca i njegovu ponovnu normalnu ishranu.
Ovakve hirurške procedure najčešće se sprovode nakon infarkta miokarda, mnogo poznatijeg kao ‘’srčani udar’’ jedne od najčešćih bolesti na našim prostorima. Osim toga može se izvršiti i korekcija određenih srčanih mana, kao i proširenje suženih srčanih zalistaka.
Kako se radi kateterizacija srca?
Kateterizacija srca spada u specijalizovane i invazivne procedure koja se sprovodi u tercijarnim zdravstvenim ustanovama u Srbiji. Sprovode je obučeni specijalisti kardiologije i specijalisti interventne radiologije, u salama koje su specijalno opremljene (angiosale). Na mestu uboda i plasiranja katetera primenjuje se lokalna anestezija, kako bi procedra bila što bezbolnija, a pacijent imao blagi osećaj pritiska na mestu uvođenja katetera.
Lekar ubacuje kateter kroz intravensku kanilu u krvni sud noge ili ruke, vodeći ga sve do srca i prateći njegov položaj sve vreme pomoću fluoroskopije, vrste rendgena koja na monitoru prikazuje položaj katetera u realnom vremenu. Nakon završetka dijagnoze ili terapije, kateter se uklanja, a na mesto aplikacije postavlja se sterilna gaza i fiksira kako ne bi došlo do krvarenja.
Iako je kateterizacija srca hirurški postupak koji spašava život naročito kod srčanog udara, postoje i rizici koje on sa sobom nosi.
Rizici i komplikacije tokom kateterizacije srca
- Hematomi – krvarenja na mestu ulaska katetera- najčešće su to mala krvarenja, veća krvarenja mogu ugroziti život ali su retka
- Infekcija na mestu uboda
- Vaskularne komplikacije– može doći do oštećenja krvnih sudova, formiranje tromba ili suženje krvnih sudova srca
- Alergijska reakcija na kontrasno sredstvo ili pak na lokalni anestetik
- Srčane aritmije– tokom kateterizacije može doći do pojave nepravilnog srčanog ritma, tzv. ventrikularne fibrilacije ili ventrikularne tahikardije, koji je obično prolazan, ali ponekad može zahtevati lečenje
- Infarkt miokarda– komplikacija kojoj mogu doprineti faktori rizika kao što su teška bolest koronoranih krvnih sudova srca ili dijabetes tipa 1
- Oštećenje bubrega može izazvati primena kontrasnog sredstva, a veći rizik imaju pacijenti oboljenjem bubrega
Novija istraživanja pokazuju da je rizik od komplikacija tokom postupka kateterizacije manji od 1% i većina zahvata prolazi bez ozbiljnih komplikacija. Koristi ovog postupka svakako nadmašuju njegove rizike. Međutim, svaki pacijent bi sa komplikacijama trebalo da bude upoznat od strane svog lekara, stoga je veoma važna komunikacija između pacijenta i lekara.
Oporavak posle kateterizacije srca
Nakon kateterizacije srca veoma je važan oporavak koji uključuje:
- Boravak u bolnici gde je pacijent pod stručnim nadzorom, sve do stabilizacije stanja kada se otpušta kući
- Izbegavanje naporne fizičke aktivnosti
- Usvajanje zdravih načina života, naročito ukoliko je kateterizacija srca rađena nakon srčanog udara
- Redovno uzimanje terapije koju je lekar propisao
- Redovne kontrole
Kateterizacijom srca lekari mogu precizno utvrditi prisutnost ili težinu bolesti srca i na osnovu date dijagnoze započeti terapiju lečenja ili planirati operaciju, ako je ona u datim situacijama neophodna. Pri javljanju bilo kakvih srčanih problema, važno je posavetovati se sa svojim lekarom koji će dati stručno mišljenje i adekvatne smernice koje su prilagođene svakom pacijentu.
Još od početka krize izazvane virusom Covid 19, Meridian fondacija je poznata po svojim donacijama i pružanja pomoći tamo gde je pomoć i neophodna. Vođeni ambicijom solidarnosti da svi naši građani imaju ravnopravan medicinski tretman, Meridian fondacija već godinama radi na poboljšanju uslova zdravstvene zaštite svakog našeg građanina.
Doprinos zdravstvu nije samo moralna obaveza svih nas, već je to faktor koji nam u budućnosti može predstavljati bitnu osnovu u smanjenu opterećenja javnog zdravstva i izgradnji zdravijeg i srećnijeg društva.
